Het was al bekend dat er in Vlaanderen vanaf 2040 geen bijkomende ruimte meer mag aangeboord worden om te bouwen. Vanaf 2025 mag er nog drie hectare per dag ingenomen worden tegenover zes hectare vandaag.
Het is nog niet duidelijk waar precies in Vlaanderen bouwen onmogelijk zal worden. De kans bestaat wel dat twee derde van de nog vrij liggende woonuitbreidingsgebieden (of woonreservegebieden) - zo’n 8.000 hectare - zal worden herbestemd tot open ruimte.
Wie de waarde van zijn bouwgrond door herbestemming ziet dalen, heeft recht op een ‘volledige’ schadeloosstelling, zo besliste de Vlaamse regering zaterdag. Hoe ziet die vergoeding er voortaan uit?
Als uw bouwgrond een andere bestemming krijgt door een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP), dan hebt u recht op een planschadevergoeding. Die eigenaarsvergoeding bedraagt voortaan 100 procent van de waardevermindering. Tot nu was dat maar 80 procent.
Daarmee doet de minister van Omgeving Joke Schauvlieghe (CD&V) haar belofte gestand dat de eigenaars voortaan volledig worden vergoed.
De hervorming van de eigenaarsvergoeding houdt nog een verbetering in. Want om de eigenaarsvergoeding te berekenen gaat men voortaan uit van de actuele verkoopwaarde van de grond verminderd met de waarde van uw grond na de herbestemming (de restwaarde). Tot nu werd niet de actuele verkoopwaarde als uitgangspunt genomen, maar de geactualiseerde aankoopwaarde. Maar die laatste ligt vaak een stuk lager dan de actuele verkoopwaarde, zeker als het een perceel betreft dat u al decennia bezit.
Om de waarde van uw perceel te berekenen, wordt rekening gehouden met een hele rist factoren zoals de oppervlakte, de ligging, de vraag of het perceel al dan niet is gelegen aan een uitgeruste weg of de aankoopwaarde.
Net zoals nu kan de eigenaar de vergoeding maar krijgen als hij aan een aantal voorwaarden voldoet. De eigenaar moet de grond binnen de vijf jaar verkopen of inbrengen in een vennootschap.
Of hij moet binnen de vijf jaar een bouwvergunning aanvragen die vervolgens wordt geweigerd. Dat klinkt ironisch voor een grond waarop u toch niet meer mag bouwen. Toch is daar een verklaring voor. Bij een herbestemming van uw bouwgrond tot agrarisch gebied, kan het wel nog mogelijk zijn om te bouwen. Alleen zal u niet eender wat mogen bouwen: bijvoorbeeld wel een landbouwbedrijf, maar geen privéwoning.
De eigenaarsvergoeding wordt, in tegenstelling tot nu, wel onmiddellijk opeisbaar als uw bouwgrond een herbestemming krijgt tot kwetsbaar gebied of tot watergevoelig overstromingsgebied. In dat geval moet u niet eerst een bouwvergunning aanvragen.
Tot nu wordt de planschadevergoeding maar toegekend als uw perceel is gelegen aan een uitgeruste weg. Verder krijgt u maar een vergoeding voor de eerste vijftig meter van het perceel naast een uitgeruste weg. Die beperkingen verdwijnen. Maar deze factoren ( ligging aan een uitgeruste weg en of er kan gebouwd worden op meer dan 50 meter van de uitgeruste weg) spelen wel mee in de waardebepaling van uw perceel.
Zoals De Tijd dinsdag al schreef, kan de totale factuur voor de betonstop oplopen van 2 tot 9 miljard euro.
Om deze vergoedingen mee te helpen financieren, wil de Vlaamse overheid geld halen bij wie zijn grond in waarde ziet stijgen. Want het is omgekeerd ook mogelijk dat eigenaars hun grond in waarde zien stijgen zoals bijvoorbeeld een landbouwgrond aan een dorpsrand die ingekleurd wordt als bouwgrond.
Die meerwaarde wordt vandaag al belast met een planbatenheffing. Dat gebeurt in twee stappen: eerst wordt de meerwaarde forfaitair vastgesteld. En die meerwaarde wordt dan progressief belast. Welnu, voortaan gelden nog slechts twee tarieven, al naargelang de meerwaarde meer of minder is dan 250.000 euro. Tot 250.000 euro, bedraagt het tarief voortaan 25 procent . Daarboven bedraagt het tarief voortaan 50 procent in plaats van de huidige 30 procent. Het gaat om fikse tariefverhogingen.
Bron: Netto